Vučje - Srednja Škola

"SA VELIKIM ZADOVOLJSTVOM I USHIĆENJEM NAĐOSMO SE U OVOM CARSTVU LEPOTE I ČAROLIJE – NEVIĐENE, NETAKNUTE ČISTE LEPOTE NEBA, ZEMLJE I VODE."

Ovo je o Vučju u knjigu utisaka zapisala turistkinja Branislava Đukić, očarana hidroelektranom „Vučje“ i istoimenim kanjonom sa preko 70 vodopada na reci Vučjanki iznad varoši Vučje. Amerikanac Đžon V. Ring je taj nekrunisani i u Srbiji jedinstveni tehnološki i prirodni park video sličnim očima. "Predivno mesto gde se tehnologija i prelepa priroda sjedinjuju u harmoniji“, zapisao je Amerikanac u knjizi utisaka.

Korito u kanjonu reke Vučjanke puno je „virova”, vodopada i slapova. „Virovi” privlače posebnu pažnju ljudi i zapravo predstavljaju kamene lonce ili kazane. Oni su fluvijalni erozivni oblici koji nastaju na mestima gde se javlja snažna evorsija, vrtložasto kretanje vodene mase i rečnog materijala kojeg ona nosi. Vremenom se na tim mestima formiraju bunarasta udubljenja u stenovitom rečnom koritu.

VUČJE

Nalazi se približno 17 km jugozapadno od grada Leskovca i geografski je centar područja Porečje. Kroz Vučje protiče reka Vučjanka po kojoj je mesto dobilo ime. Na reci Vučjanki, nekoliko kilometara iznad Vučja, nalazi se hidrocentrala iz 1903. godine koja još uvek radi, kao i crkva Svetog Jovana Krstitelja.

Vučje ima dom zdravlja, policijsku stanicu, fudbalski klub, karate klub, atletski klub AK „Vučje“...

Vučje je i kulturno središte kraja, a u Vučje dolaze mladi iz okolnih mesta da se zabavljaju i druže. U blizini Vučja nalaze ostaci srednjovekovnog Zelen-grada i Skobaljić grada.

Hidroelektrana Vučje podignuta je novcem 168 akcionara. Otvorena na Dan oslobođenja Leskovca od turske okupacije, čime je mala varošica na jugu Srbije Vučje i Leskovac sa svojim fabrikama (onoga vremena) dobio struju.

Počela rad sa 2 hidroagregata marke SIEMENS&HALSKE od po 139 kW, a 1931. godine pušten je u rad i treći hidroagregat švedske marke ASEA od 800 kW, tako da je ova elektrana dobila ukupnu instalisanu snagu nešto veću od 1 MW.

Ova elektrana je bila u vreme izgradnje treća u Srbiji ali je bila mnogo jača po količini električne energije koju je tada isporučivala Leskovačkoj industriji. Ona je bila prva elektrana u Srbiji za koju je izgeađen do tada najveći dalekovod naponskog nivoa od 7 KV u dužini od 17 kilometara, od Vučja do Leskovca.

Hidroelektrana 1903. godine
autor fotografije Đorđe Stanojević

Nalazi se u živopisnom ambijentu reke Vučjanke, istinskom dragulju leskovačkog kraja. Iskorišćen je tek manji deo velikog vodnog potencijala, a hidroelektrana, kao da je odslikana na najlepšoj razgledici za zaljubljene, svojom se arhitekturom, uklopila u okolinu i postala je centralno mesto oko kojeg pulisira život i neponovljiva slika mladosti i lepote.

Institut inženjera elektrotehnike i elektronike IEEE uvrstio je 2005. godine hidroelektranu u listu Milestone koju čine pronalasci, objekti i od opšteg značaja za razvoj i istoriju elektrotehnike u svetu.

Danas se struja proizvedena u hidroelektrani ne koristi isključivo za napajanje strujom ovog mesta, već se čitava proizvedena struja sprovodi u električnu mrežu EPS-a pa se dalje raspoređuje.

Hidrocentrala i prostor oko nje veliki su turistički potencijal leskovačke opštine, Vučja i čitavog juga Srbije.

Dani vodenice predstavljaju manifestaciju koja godinama unazad svakog oktobra okuplja brojne građane koji žele da osete duh starih vremena iz kojih potiču ove drevne vodenice. Kačamak, pogača i kajmak su specijaliteti koji se tih dana služe u Vučju, privlačeći veliki broj ljudi koji žele da uživaju u ovim tradicionalnim jelima. Posetioci se upoznaju sa načinom proizvodnje u vodenicama i imaju priliku da se razgovaraju sa starim vodeničarima kojima je ovaj zanat deo porodične tradicije i prenosi se sa kolena na koleno. Prosečna starost vodenica u nizu na reci Vučjanki je oko 150 godina, mada pojedini tvrde da ima i onih potočara koje su sagrađene pre 200 godina.